ของฝากเมืองพะเยา
ผ้าทอไทยลื้อ
ผ้าทอไทยลื้อศิลปะและลวดลายบนพื้นผ้าที่มีความสวยงามเป็นเอกลักษณ์ของตัวเองของชาวไทยลื้อแวะไปชมวิธีการทอและซื้อหาได้บริเวณ
วัดพระธาตุสบแวน ยามว่างจากภาระกิจประจำ แม่บ้านจะมา รวมตัวกันทอผ้าที่นี่
นอกจากนั้นยังหาซื้อได้ที่ตลาดนัดบ้านฮวก กิ่งอำเภอภูซาง ซึ่งจะจัดทุกวันที่ 10 และ 30 ของทุกเดือน
หมู่บ้านทำครกและโม่หินบ้านงิ้ว
หมู่บ้านทำครกและโม่หินบ้านงิ้ว
ตำบลบ้านสาง ห่างจากตัวเมืองประมาณ 20 กิโลเมตร
ใช้เส้นทางเดียว
กับทางไปวัดอนาลโย (เป็นถนนรอบกว๊านพะเยา) และทำให้ชาวบ้านมีอาชีพเสริมหลังการทำนาคือการทำครก
โม่หิน ใบเสมา และลูกนิมิต เป็นต้น
โดยทำเป็นอุตสาหกรรมภายในครอบครัว และส่งไปขายในตัวเมืองพะเยา
หมู่บ้านทำผลิตภัณฑ์จากผักตบชวา
หมู่บ้านทำผลิตภัณฑ์จากผักตบชวาอยู่ที่บ้านสันป่าม่วงใช้เส้นทางเดียวกับทางไปหมู่บ้านทำครกและโม่หิน ห่างกันประมาณ 2 กิโลเมตรชาวป่าม่วงได้รวมตัวกันเป็นกลุ่มขึ้นทำเป็นงานอดิเรก
ผลิตภัณฑ์ที่ทำจากผักตบชวา ได้แก่ หมวก กระเป๋า
จานรองแก้ว และของประดับตกแต่งต่างๆ
ปลาส้มพะเยา
เป็นอาหารพื้นเมืองเหนือโบราณ
ที่ขึ้นชื่อของจังหวัดพะเยาทำมาจากเนื้อปลา นำมาหมักกับเกลือ ข้าว กระเทียม โดยไม่ใส่สารกันบูด สามารถนำมาปรุงอาหารได้หลายชนิด เช่น ยำ ทอด ย่าง
รับประทานได้ทั้งเด็ก
และผู้ใหญ่จังหวัดพะเยาขึ้นชื่อในเรื่องปลาส้มอร่อยและนิยมนำมาเป็นของฝากให้แก่นักท่องเที่ยวที่แวะมาเยือนจังหวัดพะเยา
กาละแมโบราณ เชียงคำ
กะละแมโบราณในที่นี้เป็นสูตรของชาวไทลื้อ
อำเภอเชียงคำ จังหวัดพะเยา ซึ่งเป็นขนมหวานที่มีความเป็นมาแต่ยาวนาน
โดยมีที่มาดังนี้
เนื่องด้วยประเพณีงานบวชงานบุญ ของชาวไทลื้อสมัยโบราณ มักนิยมทำขนมปาด
ซึ่งเป็นขนมลักษณะ คล้ายกับขนมชั้น
แต่จะนิ่มกว่าซึ่งเป็นขนมที่นิยม
ของชาวไทลื้อ แต่ขนมปาดเก็บรักษาได้ไม่นาน แค่ 2 วันก็เน่าเสีย
ต่อมาเมื่อมีงานประเพณีสืบสานตำนานไทลื้อ
กลุ่มกะละแมบ้านดอนไชย
หมู่ 5
ตำบลหย่วนอำเภอเชียงคำจึงได้รวมกลุ่มกันประมาณ 40 กว่าคนตั้งกลุ่มทำขนมปาด และกวนขนมปาดขาย
ในงานดังกล่าว
ซึ่งขายได้ดีมากและแขกที่มาจากต่างจังหวัด ซื้อเป็นของฝากกลับบ้าน
แต่เก็บได้ไม่นานเมื่อเสร็จจากงานสืบสานตำนานไทลื้อ
ทางกลุ่มจึงได้ปรึกษากันเพื่อหาวิธีการที่จะเก็บขนมปาดให้มีอายุการเก็บรักษาให้นานขึ้นโดยไม่พึ่งสารเคมี
ต่อมากลุ่มฯ ได้ส่งตัวแทนไปอบรม
วิธีการทำขนมต่าง ๆ ที่
YMCA
เชียงราย และกลับมาช่วยกันหาวิธีทำขนมกวนซึ่งมีลักษณะคล้ายขนมปาด
โดยทำ “กะละแมโบราณ” ขึ้นซึ่งใช้
วิธีกวนเหมือนกัน
ส่วนผสมคล้ายกัน ต่างกันตรงที่ขนมปาดใช้แป้งข้าวเจ้ากะละแมโบราณใช้แป้งข้าวเหนียว
ขนมปาดมีสีแดงจากน้ำอ้อย
กะละแมมีสีดำ
โดยใช้กากมะพร้าวเผาการทำกะละแมโบราณ
เน้นย้ำที่ความหอมจากใบตองและกรรมวิธีแบบโบราณ
ข้าวหอมมะลิแท้ 100%
อาชีพการทำนา
เป็นอาชีพที่ชาวอำเภอจุนทำกันมาตั้งแต่บรรพบุรุษทุกยุคทุกสมัย
ซึ่งเป็นอาชีพที่คนในชนบทต้องทำเพื่อใช้เป็นอาหารหลักประจำวัน
และทำกับเกือบทุกครัวเรือน ในสมัยก่อนยังไม่เครื่องจักรอุตสาหกรรมมาใช้ในนา
ต้องใช้แรงงานคนในการทำทุกขั้นตอน และใช้สัตว์เลี้ยง เช่น วัว ควายช่วยไถนา
และจนถึงปัจจุบัน
ถึงแม้จะมีเครื่องจักรเข้ามามีบทบาทในการทำนาแต่ก็มีชาวนาในชนบทก็ยังใช้แรงงานคนในการลงแขกทำนาและใช้มูลสัตว์
ผลิตเป็นปุ๋ยเพื่อลดค่าใช้จ่ายในการทำนา แสดงให้เห็นถึงวิถีชีวิตความเป็นอยู่แบบเรียบง่ายแบบพี่แบบน้อง
พึ่งพาอาศัยซึ่งกันและกันช่วยเหลือเกื้อกูลกันเป็นการรักษาขนบธรรมเนียมประเพณีแบบดั้งเดิมเอาไว้อำเภอจุนก็เป็นอำเภอหนึ่งที่ประชาชนส่วนใหญ่มีอาชีพทำนา
และมีรายได้จากการทำนาเป็นหลักและข้าวที่ปลูกคือข้าวหอมมะลิ
ซึ่งมีพื้นที่สำหรับปลูกมากกว่า 70 % ของพื้นที่ทั้งหมดเพราะข้าวหอมมะลิเป็นข้าวที่มีคุณภาพดี
เป็นที่ต้องการของตลาด เนื่องจากประธานกลุ่มปลูกข้าวหอมมะลิอำเภอจุนได้ส่งข้าว หอมมะลิเข้าประกวดได้รับรางวัลชนะเลิศระดับประเทศ
ได้รับโล่รางวัลจากสมเด็จพระบรมโอรสสาธิราชสยามบรมราชกุมารในแรกนาขวัญประจำปี 2543
ตั้งแต่นั้นมาจึงทำให้เกษตรกรในพื้นที่อำเภอจุนจึงมีการตื่นตัวที่จะใช้พื้นที่ปลูกข้าวหอมมะลิเพิ่มขึ้น
เนื่องจากข้าวมีคุณภาพดีเมื่อนำมาแปรรูปเป็นข้าวสารสีของข้าวสาร เมล็ดจะมีสีใส
เมล็ดสวย เมื่อนำไปหุง ข้าวจะขึ้นหม้อดีเมื่อข้าวสุกแล้วจะหอมเมล็ดสวย อ่อนนุ่ม
ข้าวไม่แฉะ จึงเป็นที่ต้องการของตลาดทั้งตลาดภายในจังหวัดและต่างจังหวัด
ไวน์ห้วยข้าวก่ำ
อำเภอจุนมีความอุดมสมบูรณ์ไปด้วยข้าว
และผลไม้พื้นบ้านซึ่งเกิดจากธรรมชาติมีจำนวนมาก ราคาผลผลิตด้านการเกษตรตกต่ำไม่คุ้มกับต้นทุนการผลิตสมาชิกกลุ่มจึงมีแนวคิดที่จะเพิ่มมูลค่าผลผลิตด้านการเกษตรให้คุ้มกันต้นทุนการผลิตโดยการนำภูมิปัญญาท้องถิ่นที่เป็นมรดกตกทอดของท้องถิ่นมาทดลองทำต่อเนื่องหลายครั้งจนมีรสชาติเป็นที่ยอมรับในกลุ่มเครือญาติจึงขยายออกไปยังเพื่อนบ้านและสมาชิก
จึงเริ่มจัดตั้งกลุ่มขึ้นโดยการนำผลผลิตด้านการเกษตรมาแปรรูปเพื่อให้สมาชิกมีรายได้เพิ่มขึ้น
ซึ่งไวน์ข้าวก่ำเป็นข้าวที่ปลูกกันมากและเป็นชื่อของตำบลห้วยข้าวก่ำจึงตั้งชื่อว่าไวน์ข้าวก่ำและยังมีผลไม้ชนิดอื่นๆที่นำมาผลิตอีกจำนวนมาก
เช่น ไวน์ผลไม้รวม ไวน์กระชายดำ เป็นต้น
หมูสวรรค์
หมูสวรรค์ สถานที่ตั้ง;เลขที่ 132 หมู่ที่ 2 ตำบลคือเวียง
อำเภอดอกคำใต้ จังหวัดพะเยา 56120
ที่ติดต่อสั่งซื้อสินค้า;นางทองจ่าน ปิงยศ โทร 0810266140
จุดเด่น ของหมูสวรรค์ คือ
1. มีกลิ่นที่หอม
2. กรอบและอร่อย
3. อาหารสะอาด
4. ถูกหลักอนามัย
|